فرهنگ امروز: در ابتدای برنامه و در بخش «سینما اندیشه» سخنانی از رهبر انقلاب پخش گردید. رهبری در این سخنان «هنر دینی» را چنین تعریف کردند: هنر دينى آن است كه بتواند معارفى را كه همه اديان – و بيش از همه، دين مبين اسلام – به نشر آن در بين انسانها همت گماشته‌اند و جانهاى پاكى در راه نشر اين حقايق نثار شده است، نشر دهد، جاودانه كند و در ذهنها ماندگار سازد.

ایشان ادامه دادند: هنر دینی آن چیزی است که عدالت را در جامعه به صورت یک ارزش معرفی کند. والا شما اسمی از دین، آیه ای از قرآن و هیچ حدیثی در باب عدالت در هنرتان نیاورید، می توانید در باب عدالت رساترین سخنان در هنرهای نمایش بیاورید این هنر دینی خواهد شد. آن چیزی که در هنر دینی به شدت مورد توجه است این است که این هنر در خدمت شهوت و خشونت انسان قرار نگیرد. من به یک روحانی می گویم شما مراقب حرفی که می زنی و لغتی که به کار می بری باش. اگر حرفی را که الان باید بزنی، نزنی یا حرفی را نباید بزنی، بزنی و به خاطر این حرف شما، جوانی به دین بی اعتقاد شد یا حقیقتی از حقایق دینی را کج فهمید، شما در نزد خدا مسئول هستید. من می خواهم به شمای هنرمند بگویم این تذکر به شما که این ابزار هنری بسیار کارآمد را در اختیار دارید، طبعا با ضریب خیلی بالایی مضاعف خواهد شد.

در ادامه و در ابتدای برنامه مهدی انصاری، منتقد سینما با موضوع ژانرهای مغفول مانده در سینمای ایران، میهمان «سودای سیمرغ» بود. وی در این باره بیان داشت: فرض کنیم ما با مسئله واضحی طرف هستیم. با فیلمی روبرو هستیم که به ذائقه ما خوش نمی آید. اولین راهکاری که به ذهن می رسد این است که تیغ پیکان را به سمت سازنده اثر گرفت و عرف نیز همین است. اما اگر کمی کلان تر ببینیم و ما مجموعه ای از اشتباهات را در تولید یک اثر هنری دخیل بدانیم، این مجموعه اشتباهات از نظام آموزش و پرورش ما می تواند شروع شود، که ارزش ها را در نظام فکری هنرمند ما نهادینه نکرده است. همچنین نهادهای دیگری که کار تربیت کارگردان ها را برعهده دارند. افزایش این انتقادها به سمت و سوی نهادهای مسئول و متولی از این جهت نیز که اغلب جنبه حمایت و پشتیبانی مالی از هنرمندان بر عهده دارند، هم مهم است.

این منتقد سینما ادامه داد: هنرمند همچنین نیازمند تأمل است. هنرمند سینماگر با هنری در حال دست و پنجه نرم کردن است که هنر شاخصی در سطح امروز جهان است. اینکه او بداند با چه محصول بزرگ و تاثیرگذاری سروکار دارد، وظیفه او را سنگین تر می کند. باید او بداند جایگاه مهمی را اشغال کرده است. تنگه احدی را در عرصه فرهنگی بدست آورده است. اگر این رخ داد انتظار خود از آثارش افزایش می یابد. همین که توجه اش نسبت به جامعه بالاتر برود، گزینش موضوعاتش دقیق تر می شود و به سراغ موضوعات با اهمیت تر می رود.

انصاری ادامه داد: تعامل بین هنرمند و مردم خیلی مهم است. هنرمند باید بتواند به خوبی وارد جامعه شود و مسائل را ببنید. اگر تلخی و رذیلتی می بیند با نگاه اصلاح گر بخواهد این مشکلات را بیان کند، نه آنکه بر سر جامعه خود بکوبد.

در ادامه و در بخش گفتگوی ویژه، دکتر حجت الله ایوبی میهمان ویژه برنامه «سودای سیمرغ» بود. وی درباره رضایت خود از جشنواره امسال بیان داشت گفت: من همین که می بینم اهالی سینما و مردم راضی اند، راضی هستم. چون رضایت ما به رضایت آنها بستگی دارد. جا دارد ما خوشحال باشیم برای اینکه یک افتتاحیه باشکوه را برگزار کردیم. برای اینکه جوان ها امسال حضور خیلی خوب و پررنگی دارند و قدرت نمایی کردند. برای اینکه این فضای آرامش، امید، ادب و احترام در فضای مدیریت فرهنگی کشور، در فضای سینما و آثار سینمایی نیز دیده می شود. خوشحالم از اینکه مردم سال آینده می توانند بروند سینما و فیلم های خوب، امیدبخش و قوی ببنید.

وی درباره تغییرات ناخواسته در سازمان سینمایی بیان داشت: جشنواره خستگی همه را امیدوارم در کرده باشد. ما را نیز همین گونه با دیدن این فضای پرامید، پرنشاط، شور و شوقی که وجود دارد احساس انرژی بیشتری می کنیم و فکر می کنم از فردای جشنواره با انرژی بیشتری ادامه خواهیم داد. جابجایی مدیران نیز یک امر طبیعی است و جایگزین نیز شده اند. باقی نیز جایگزین خواهند شد و خیلی جای نگرانی نیست.

ایوبی درباره حضور بین المللی سینمای ایران برای دیالوگ فرهنگی عنوان داشت: اولا سینما خدمت بزرگی به ایران، انقلاب و نظام جمهوری اسلامی کرد. سینما زمانی گفتگوی ما بود در عرصه های مختلف. در دورانی که راهها بر ما بسته بود، تریبونی نداشتیم، سینما بهترین تریبون بود و سینماگران ما در سخت ترین شرایط رفتند و چهره زیبای ایران و فرهنگ ایرانی را با زبان فیلم نشان دادند.

رئیس سازمان سینمایی کشور خاطرنشان کرد: من فکر می کنم سینمای ما در جایگاهی قرار دارد که می تواند در عرصه جهانی حرف برای گفتن داشته باشد. به طور طبیعی بنده هم بخاطر علاقه و هم گذشته ام در حال تلاشیم تا در عرصه بین الملل سینمای ایران به جایگاه واقعی خود برگردد. خبر خوبی که دیروز شنیدید این بود که شورای راهبردی امور بین الملل راه افتاد و سینماگران بزرگ کشورمان به همراه شخصیت های طراز اول و دیپلمات های شایسته کشورمان که تجربه های مختلف در جهان دارند، جمع شدند تا تجربه هایشان را در اختیار هنرمندان ما قرار دهند.

ایوبی درباره دیدار هنرمندان و سینماگران با مقام معظم رهبری بیان داشت: ما از همان روز اول این درخواست را داشتیم و همچنان داریم. اما حقیقتش من دلم می خواست بیشتر پیش برویم و با گزارش امیدوارکننده تری خدمت مقام معظم رهبری برسیم. فکر می کنم الان در مقامی هستیم که می توانیم از ایشان درخواست کنیم و با اهالی سینما خدمتشان برسیم.

وی خاطرنشان کرد: چون بر این باور بوده و هستم که سینمای ایران را مدیون دو چهره بزرگ و تاریخی است. در درجه اول حضرت امام (ره) که وقتی همه با سینما قهر بودند و انقلابیون اسم سینما را نمی توانستند بیاورند، امام از یک فیلم سخن گفتند و چراغ سینمای ایران را روشن کردند. پس از ایشان حمایت های شخص مقام معظم رهبری و دقتی که ایشان در این زمینه دارند و حمایت بی دریغی که کردند، چراغ سینما را روشن نگه داشتند.

در ادامه برنامه احسان ناظم بکایی درباره فیلم «تگرگ و آفتاب» رضا کریمی میهمان برنامه «سودای سیرمغ» شد. وی در این باره بیان داشت: فیلم به گونه ای بود که هرلحظه امکان داشت تمام شود. ندیدنش چیزی را از دست نمی داد. من داشتم به این فکر می کردم اگر بعد از بیرون آمدن از سالن کسی از من پرسید نظرت درباره این فیلم چیست، بگویم فارغ از هر موضوعی که این فیلم دارد، واقعا سینمای دفاع مقدس ما به عنوان اختصاصی ترین و بومی ترین سینمای ما، نیاز به یک شهرک سینمایی دارد. نه شهرک سینمایی دفاع مقدسی که در جاده قم است.

وی ادامه داد: شهرک سینمایی که ما در آن آرشیوی صوتی، تصویری و کتاب و... از دفاع مقدس داشته باشیم و متولی داشته باشد. ما احتیاج داریم تهران دهه 60 و 50 را یک نفر بسازد. ما احتیاج به یک علی حاتمی در سینمای دفاع مقدس داریم که متاسفانه مدعی زیاد داریم، اما هیچ کس وارد این حوزه نمی شود. سینمای دفاع مقدس به این احتیاج دارد. تهران دهه 60 با تهران 90 فرق دارد. تهران زمان انقلاب با زمان جنگ متفاوت است.

این منتقد سینما خاطرنشان کرد: منظورم از شهرک دفاع مقدس همه چیز است. ما نباید وقتی می خواهیم راجع به اثر جنگی کار کنیم کارگردان هایمان مثل سریال «وضعیت سفید» موقع خانه تکانی مردم شب عید بگردند در خیابان ها و وسایل را از آنجا پیدا کنند. ما آرشیو صوتی، تصویری، لباس و ... می خواهیم.

وی افزود: مسئله این است که جنگ فقط خط مقدم نیست. بخش عمده ایش پشت جبهه است. اگر آن بستر فراهم شود، دیگر شاهد فیلمی مثل «تگرگ و آفتاب» نیستیم. مرحوم علی حاتمی شهرک غزالی را می سازد و نتیجه اش سریال های خوبی مثل «مدار صفر درجه»، «کیف انگلیسی» و... می شود. چون بسترش فراهم است. بستر باید برای سینمای شهری دفاع مقدس فراهم شود، آنگاه خلیی ها وارد این حوزه می شوند و شاهد آثار خوبی خواهیم بود.

ناظم بکایی بیان داشت: مسئولیتی را دوستانی که این ماجرا را درک کردند، دارند و از طرفی ما این همه نهاد و متولی در حوزه دفاع مقدس داریم. از صداوسیما تا انجمن دفاع مقدس و وزارت ارشاد که باید این اتفاق را محقق کنند. لذا ساماندهی آن مهم است. اما نکته ای که وجود دارد این است که ما 8 سال درگیر جنگ بودیم. یک نسل کامل درگیرش بوده و دغدغه مردم است. این نشان می دهد هنوز قصه های خوبی در دلش داریم مثل فیلم «شیار 143» و امیدواریم در ادامه شاهد چنین جشنواره شاهد چنین فیلمی باشیم.

وی در پاسخ به این سوال که «فیلم در ژانر عاشقانه بود یا دقاع مقدس؟» گفت: مسئله من این است که چرا باید این فیلم در آن مقطع زمانی ساخته شود؟ می توانست این قصه، قصه سال 93 باشد و این همه کارگردان و تهیه کننده خود را درگیر موضوع فرعی نکنند. این اولین فیلمی است در جشنواره امسال که با واکنش منفی مخاطب روبرو می شود و در ژانر دفاع مقدس است. تا حدودی شبیه فیلم «50 قدم آخر» سال گذشته کیومرث پوراحمد بود. البته این جنس واکنش مخاطبان نیاز به فرهنگ سازی دارد. به مرور باید موشکافی شود. فقط مربوط به برج میلاد نیست. چه گسستی بین اهالی رسانه و هنرمندان افتاده که این چنین بهم واکنش نشان می دهند. آیا برج میلاد، جایی دور از شهر و در مکانی ایزوله، فضای خوبی برای این درو همنشینی است؟ این به نظرم قابل توجه است.

وی نهایتا عنوان کرد: آنقدر حجم تلخی و ناامیدی در فیلم های جشنواره امسال وجود دارد، که خسته کننده شده است. خوب شد اسم سنیمای ما دولت تدبیر و امید است. لابد اگر چیز دیگری بود، پدر ما در می آمد. سینماگران به مردم رحم کنند. دیدن این حجم تلخی، سخت است.

سی و سومین جشنواره بین المللی فیلم فجر از 12 تا 22 بهمن 93 در 29 سالن سینمایی و برج میلاد برگزار می شود. «سودای سیمرغ» به تهیه‌کنندگی محمدجواد طالبی و اجرای سیدامیر جاوید، برنامه ای انتقادی است که به مدت ده شب بطور از زنده از محل برگزاری جشنواره در برج میلاد از ساعت 18 الی 19 روی آنتن رادیو گفتگو موج 103.5 مگاهرتز می رود.